Hugo Heyrman in Ierland
In zijn Ierse landschapssuite heeft plastisch virtuoos Hugo Heyrman (¡1942, Antwerpen) zichzelf overtroffen. Deze dwingende, maar geenszins beknellende schilderijen zijn evenzeer Beeld als Verbeelding. Teken en Betekenis. Hun waarheid ligt dichter bij de Belevenis dan bij de Voorstelling. En zoals Emile Claus slaagt hij erin de subtielste, maar bepalende lichttrillingen in zijn waarneming vast te houden. Voeg daarbij een manifeste intelligentie die zijn werk doet uitstijgen boven elke lauwe romantiek of clichŽformulering; een onovertroffen stielkennis die zowel van het ensemble als van elk detail afleesbaar is; en een (h)eerlijke durf om op heden met landschappen voor de dag te komen, en je komt bij de zeer eigentijdse totaal-schilder Heyrman. Zijn tentoonstelling "Impressions of Ireland Ð The Horseshoe Valley", opgebouwd uit 15 even adembenemende als diep respirerende tableaux, heeft op ons een zeer grote indruk gemaakt. De expositie is tot het einde van mei te beleven bij Mineta Move, E. Allardstraat 43 te Brussel. Van waarneming tot visie Deze Žn zichzelf ondervragende Žn met zijn publiek communicerende kunstenaar heeft het eeuwenoude glacis weer "uitgevonden". Mengde Heyrman totnogtoe acryl met water Ñ wat resulteerde in de matte glans, die ideaal bleek voor zijn, de zintuiglijke waarneming overschrijdende, Kringloop-series Ñ dan werden de even materi‘le als etherisch-vluchtende Ierse Impressies opgetekend in acryl met toevoeging van medium. Deze qua optiek traditionele landschappen worden erdoor volkomen vernieuwend. Het is Heyrman overigens geenszins te doen om goedkope effecten; zijn ganse schildersloopbaan, die in deze landschappen toch wel culmineert, staat in het teken van de Relativiteit der Waarneming en het Absolute van de Visie. De rode draad door dit oeuvre is geweven uit de noties plaats (ruimte) en tijd (verloop). In feite de meest vanzelfsprekende maar volkomen "uit het oog verloren" realiteit, die het Onzichtbare Zichtbaar maakt, betekenis verleent en bestemt als herkenning. Benevens deze frappante glans maakt Heyrman ook gebruik van de textuur eigen aan het doek. Dat beiden niet te rijmen zouden zijn, is een verhaal dat deze schilder zo wegschrijft. Ondanks hun zeer fors en wezenlijk da-sein, zijn deze zeer ruimtelijke formaten bovendien nog bijna transparant. Heyrman bekomt deze immaterialiteit waarschijnlijk door de verschillende lagen verf a.h.w. in elkaar te drukken, een methode die meteen de kleur intens verdiept en toelaat alle frequenties van de waarneming te verwerken. Kleur is in deze Ierland-suite een zeer fundamenteel bestanddeel. De wonderlijke heuvels van Kerry (de zuid-westhoek van Ierland) reiken hun betoverende toppen omhoog, grote gele wolken glijden er zachtjes overheen tot alles lichtend purper wordt. Er hangt iets in de lucht in Ierland, dat uit de tufgronden opwelt of van de heuvels vloeit, iets dat de geest met een rust doordrenkt. Zo schrijft H.V. Morton en vertaalt Hugo Heyrman bijna letterlijk. Deze Ierse Impressies zijn Žn grandiose landschappen Žn formidabele schilderijen. Het is in deze tijd van vervlakking een grote verdienste de toekijkende mens weer te leren zien. Hugo Heyrman, bij Mineta Move tot 29 mei. ÑJohan De Vylder Media, Beeldende Kunsten, Spectator 14 mei 1983 |
